Bạn tốt của chiến tranh: Niềm tin mù quáng và lòng tham mù quáng

1. Con người và chiến tranh:

Trong lịch sử tồn tại của loài người, dân tộc nào cũng thấm đẫm nước mắt vì chiến tranh. Với dân tộc Việt Nam chúng ta, nước mắt chiến tranh còn thấm đẫm hơn nhiều. Nếu lấy mốc lịch sử 2.000 năm thì chúng ta trải qua 1096 năm chiến tranh. Gần như định mệnh của loài người là chiến tranh. Càng văn minh con người càng tiến hành những cuộc chiến tranh tiêu diệt nhau kinh hoàng.

Chiến tranh là tình trạng khủng khiếp nhất của xã hội loài người. Tình trạng mà con người buộc phải giết nhau. Chỉ trong chiến tranh, hành vi giết người sẽ không bị trừng phạt, người ta buộc phải giết hoặc bị giết và người ta đã giết người ở số lượng lớn và cực lớn. Chiến tranh là trạng thái mà nhu cầu sinh tồn con người buộc phải đẩy đến đỉnh cao; lòng thương người, tiếng nói của lương tri sẽ bị át bởi tiếng nổ ầm ầm của bom đạn, tên lửa, mìn,….

Con người luôn mơ tưởng về hòa mình, mong muốn nền hòa bình ngự trị mãi mãi nhưng cho đến nay chiến tranh vẫn không ngừng nổ ra đâu đó trên trái đất tươi đẹp này.

Để nổ một cuộc chiến tranh, có nhiều nguyên nhân lớn nhỏ khác nhau thúc đẩy. Trong bài viết nhỏ này, tôi không tham vọng liệt kê, phân tích tìm hiểu hết các nguyên nhân đưa đến chiến tranh. Tôi mong cùng đọc giả lạm bàn về hai nguyên nhân mà tôi cho rằng rất quan trọng đưa đến chiến tranh.

2. Niềm tin mù quáng:

Điểm lại lịch sử, ta thấy không biết bao nhiêu cuộc chiến được khơi nguồn và duy trì vì nguyên nhân là niềm tin mù quáng. Từ những cuộc chiến tranh do niềm tin mù quáng vào các thế lực thánh thần (chiến tranh tôn giáo) đến chiến tranh do các bậc đế vương phát động mà ở đó người chiến binh có niềm tin mù quáng vào lòng trung thành với thiên tử. Loại này nhiều vô kể ở khắp đông tây. Tiêu biểu nhất là các cuộc thập tự chinh và chiến tranh thế giới thứ 2 với niềm tin vào thiên hoàng của lính Nhật.

Cho đến ngày nay, dù là thế kỷ 21 với niềm văn minh rực rỡ huy hoàng tỏa sáng khắp địa cầu nhưng niềm tin mù quáng còn châm ngòi cho các cuộc đánh bom khủng bố liều chết khắp nơi. Kẻ mang bom có niềm tin rằng mình đang tử vì đạo, được hạnh phúc sung sướng khi lên thiên đường.

Nghĩ về những chiến binh khủng bố với niềm tin mù quáng của họ thật là ngao ngán và lo sợ.

Nghĩ về dân tộc, đất nước mình, tôi giật mình về niềm tin mù quáng.
Có một thời mà dân tộc tôi đã mù quáng tin vào một loại chủ nghĩa với niềm tin sâu sắc rằng sẽ đưa họ đến thiên đường “làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu”. Niềm tin đó đã đưa dân tôi đến mức lụn bại phải ăn thứ mà heo ăn là bobo thay cơm, số người thà chết để bỏ nước ra đi lên đến hàng triệu, sau một cuộc chiến kinh hoàng.

Lụn bại đến thế nhưng dân tộc tôi vẫn chưa ngộ ra, ngày nay thỉnh thoảng đâu đó trên các phương tiện truyền thông báo chí, không ít người với học hàm học vị xem như tinh hoa của dân tôc lại kêu gào tuyệt đối tin tưởng vào đường lối này, chủ nghĩa nọ hay đảng phái kia.

Kêu gọi niềm tin mù quáng khác gì mời gọi chiến tranh và đói nghèo!

3. Lòng tham mù quáng

Từ hàng ngàn năm, nhân loại đã nhận diện ra chính lòng tham đưa con người đến đau khổ. Nhiều chủ thuyết tôn giáo, nhiều bậc vĩ nhân đưa ra các loại đạo, triết lý sống với chủ đích khuyên con người: khống chế lòng tham, diệt dục, xa lánh bụi trần,… để xã hội tốt đẹp nhưng nào có được như ý.

Con người có lòng tham, đó là bản năng gốc, là thuộc tính con người, không bao giờ hủy diệt được trừ khi diệt hết loài người. Theo tôi có hai loại lòng tham: lòng tham chính đáng và lòng tham mù quáng.

Lòng tham chính đáng là lòng tham đưa con người tìm kiếm sự thỏa mãn cho mình mà không làm hại người khác, làm hại xã hội. Lòng tham này thúc đẩy con người phát triển và mang lại lợi ích cho xã hội. Ví dụ để có tiền làm giàu tôi chịu khó học hàng đàng hoàng rồi lập công ty, cung ứng ra thị trường sản phẩm làm thỏa mãn nhu cầu của khách hàng. Nhờ phục phục tốt, làm hài lòng khách hàng mà tôi có lợi nhuận và trở nên giàu có.

Lòng tham mù quáng là lòng tham dẫn dắt con người thỏa mãn nhu cầu của mình mà gây hại người khác, gây hại xã hội. Ví dụ tôi là chủ một doanh nghiệp chuyên cung ứng vật tư cho một doanh nghiệp nhà nước (vinashine chẳng hạn). Sự giàu có của tôi nhờ các hợp đồng béo bở mang lại và tôi dùng một số lợi nhuận kiếm được để hối lộ nhằm giữ mối làm ăn. Vì giàu có bằng cách này nên tôi chống lại các ý kiến nhằm cải cách nền kinh tế (điều mà hiện nay là các loại tái) dù nền kinh tế cả nước suy sụp, dân đói khổ, lầm than.

Quyền lực là một công cụ sinh lợi - có quyền là có tiền - do vậy nhiều kẻ tham quyền cố vị đến cùng để hưởng lợi và bảo vệ lợi ích. Đây cũng là một loại lòng tham mù quáng.

Chính lòng tham mù quáng của giới doanh nhân cánh hẩu và chính trị gia độc tài đã đưa không biết bao nhiêu dân tộc vào đường lửa đạn điêu linh.

Dù có tài ngụy biện như thần, đổ vấy chiến tranh cho thế lực này, thế lực kia nhưng làm sao che mắt thiên hạ trong khi khư khư giữ lấy quyền lực trong hàng 30-40 năm ở các nước Arap như: Tunisia, Libi, Ai Cập, Syri,… mà mang lại phúc lành cho dân được?

Lòng tham mù quáng đưa đến sự nô dịch và bịt miệng đối thoại ôn hòa thì chỉ có chiến tranh mới giải quyết được. Đó là qui luật tất yếu.
Đứng giữa đất trời thủ đô Hà Nội, tôi thấy lòng tham mù quáng chi phối dân tộc tôi quá nhiều, nó hiện diện nơi nơi. Nó là một quyền lực ngầm chi phối vận hành đất nước này ở rất nhiều mặt.

Hãy nhìn dòng xe nườm nợp đi chúc mừng mỗi dịp tết nhất, lễ lộc, tiệc tùng, cưới xin thì bạn sẽ thấy quyền năng của lòng tham mù quáng ở xứ sở này.

4. Nỗi lòng của tôi

Tôi sinh 1982 nhưng bố lại khai 1983, lớn lên, tôi hỏi bố vì sao lại khai nhỏ đi, bố bảo để khi lớn con có đi lính thì cũng lớn hơn thiên hạ một tuổi; trước một năm, khôn một năm thì đỡ chết. Những năm tôi sinh ra, chiến trường Campuchia nóng bỏng, không biết bao thanh niên lên đường rồi trở về trong bao nilon căn phồng (xác chết được bỏ vào túi nilon cột lại). Câu chuyện đau lòng đó tôi nghe người dân quê tôi kể không biết bao nhiêu lần với nỗi sợ khiếp đảm của chiến tranh.

Bố mẹ nào cũng mong muốn con cái có tương lai tốt nhất, không bố mẹ nào muốn chiến tranh nổ ra để rồi con cái phải ra chiến trường. Chúng ta khôn trong cái khôn lẻ sẽ không tránh được cái đại họa chung.

Chúng ta không muốn chiến tranh, để chiến tranh không xảy ra, chúng ta cần chống lại những bạn hữu tốt của chiến tranh. Niềm tin mù quáng và lòng tham mù quáng là hai bạn hữu vô cùng tốt của chiến tranh. Chúng ta cần chống lại nó quyết liệt ngay từ hôm nay để phòng ngừa tai họa cho chính mình và hậu họa khôn lường cho con cháu mai sau.

Thời gian rồi, về quê thăm nhà, đi qua tỉnh Quảng Ngãi, tôi thấy xe nhà binh rần rần kéo pháo chạy trên đường lộ, tôi lo lắng, nghĩ ngợi về chiến tranh.

Ngày quốc khánh, viết về chiến tranh sẽ không vui nhưng giá như ngày quốc khánh này không bị dẫn dắt bỡi niềm tin mù quáng khi xưa và lòng tham mù quáng hôm nay thì có lẽ dân tộc ta có một ngày quốc khánh trọn vẹn hơn.

Nguyễn Văn Thạnh